خورشید عالم تاب

شامم سیه تر است زگیسوی دلکشت خورشید من برآی که وقت دمیدن است

خورشید عالم تاب

شامم سیه تر است زگیسوی دلکشت خورشید من برآی که وقت دمیدن است

کاشت سبزی جات در آپارتمان

چهارشنبه, ۱ آبان ۱۳۹۲، ۱۰:۰۶ ق.ظ

کاشت سبزیجات در گلدان
اگرچه سبزیجات معمولا جز گیاهان زینتی محسوب نمی شوند اما می توان بسیاری از آنان را در صورت مناسب بودن سایر شرایط محیطی و برطرف نمودن نیازهای آنان، در گلدان و در محیط خانه و آپارتمان پرورش داد و علاوه بر سود بردن از زیبایی آنان به عنوان گیاهانی سرسبز و معطر، آنان را بدون ترس از آلودگی به کودهای حیوانی و سایر آلودگی هایی که در مورد سبزیجات موجود در بازار وجود دارد به عنوان سبزی خانگی مصرف نمود. برخی از سبزیجات بیش از دیگران توانایی تطبق با رشد در محیط محدود گلدان را دارند. در ادامه ابتدا نیازهای کلی و عمومی سبزیجات گلدانی و سپس مناسبترین سبزیجات برای پرورش به چنین شیوه ای توضیح داده شده اند.


نیازهای عمومی بسیاری از سبزیجات برگی برای بهترین رشد عبارتند از:
آبیاری: اگرچه برخی از سبزیجات دوره های کوتاهی از کم آبی را تحمل می‌کنند اما آبیاری منظم به رشد بهینه و کیفیت و لطافت برگسار آنان کمک شایان توجهی خواهد کرد. آبیاری بیش از اندازه و خیس ماندن بستر کاشت از جمله دلایل شیوع بیماریهای قارچی و پوسیدگی ریشه گیاهان است. همچنین علائمی همانند پژمردگی، کوتاهی قامت گیاهان و کاهش رشد آنان در دیگر نشانه های آبیاری نامناسب و بیش از اندازه است. آبیاری کم و خشکی کشیدن نیز موجب پژمدرگی و سوختگی و چروکیدگی برگها خواهد شد. در هر مرتبه آبیاری دقت کنید که بعد از آبیاری ، آب اضافی از منافذ انتهای گلدان بیرون آید.
نور: سبزیجات به نور کافی و کامل آفتاب برای بهترین رشد نیاز دارند به بیان دیگر مکان نگهداری باید از حداقل 8-6 ساعت و به شکل بهینه 14 ساعت نور برخوردار باشد . در چنین شرایطی رشد سبزی و تولید برگ آن مناسب خواهد بود. توجه داشته باشید که معمولا در طی زمستان به دلیل نامناسب بودن شرایط نوری، اکثر سبزیجات رشد خوبی نخواهند داشت. پریدگی رنگ، بلند و علفی شدن نامناسب ساقه ها ، زردی و ریزش برگها از جمله نشانه های دیگر کمبود نور محیط است.
دما: دمای 25-16 درجه سانتیگراد برای رشد اکثر سبزیجات برگی مناسب است.اگر با افزیش دما آبیاری گیاه نیز با نظم بیشتری صورت گیرد مشکلی پیش نخواهد آمد. اما اصولا گرما و خشکی محیط از دلایل به گل نشستن و عدم تردی برگسار سبزیجات است.
خاک: از آنجاییکه محیط ریشه سبزیجات گلدانی محدود به فضای داخلی گلدان است بنابراین باید خاکی غنی را برای آنان فراهم کرد تا ریشه ها از نظر جذب مواد غذایی دچار مشکل نشوند. همچنین خاک باید از زهکشی خوب و مناسب برخوردار باشد. به عنوان مثال می توان از مخلوط خاک برگ+خاک باغچه+کوکوپیت به همراه مقداری پرلایت استفاده کرد. سبزیجات گلدانی معمولا به شکل یکساله پرورش می‌یابند حتی اگر خودشان گیاهانی چند ساله باشند و از جمله گیاهانی که نگهداری آنان در گلدان به شکل چندساله متدوال است می توان به رزماری و Marjoram اشاره کرد  بنابراین استفاده از خاکهای غنی و تازه به رشد سبزیها کمک شایان توجهی در طی یک سال رشد خواهد کرد همچنین می‌توان از کودهای محلول در آب نیز هر سه یا چهار هفته یکبار استفاده کرد. در کوددهی زیاده روی نکنید. افزایش کود می تواند موجب کاهش طعم و مزه سبزیجات شود حتی برخی از سبزیجات همانند نعناع نیز چندانی به کوددهی ندارند بنابراین می توان غلظت کود را به نصف کاهش داد و بعد از آنان استفاده کرد.
اندازه گلدان: اندازه گلدان را باید طوری انتخاب کرد که ریشه سبزیجات فضای کافی برای رشد داشته باشند . اگرچه اندازه و میزان رشد سبزیجات مختلف با یکدیگر فرق می‌کند اما به عنوان یک قانون کلی برای هر سبزی از نظر حجم و گنجایش می‌بایست حدود 4.5 لیتر فضا در نظر گرفت . به بیان دیگر تصور کنید که گلدانی با قطر دهانه 30 سانتیمتر در اختیار دارید. چنین گلدانی حدود 15 لیتر فضای داخلی دارد بنابراین می‌توان سه نوع نوع سبزی مختلف را در آن کشت کرد.  و یا گلدانی با قطر دهانه 40 سانتیمتر در حدود 20 لیتر فضای داخلی دارد و می توان چهار نوع سبزی مختلف را در آن کشت کرد. البته این در صورتی است که تمایل به کشت مخلوط سبزیها داشته باشید در غیراینصورت می‌توانید یک نوع سبزی را در گلدانی به هر اندازه که دلخواهتان است بکارید.
نوع گلدان: سبزیجات به نور نسبتا زیادی احتیاج دارند و می بایست در معرض نور مستقیم آفتاب قرار گیرند و از آنجایی که محیط داخلی گلدان محیطی محدود است احتمال سوختن ریشه های سبزی در اثر افزایش حرارت داخل خاک وجود دارد. برای جلوگیری از این مسئله بهتر است که گلدان از نوع سفالی انتخاب شود تا پلاستیکی و فلزی. در صورت عدم امکان انتخاب گلدان های سفالی از گلدانهای پلاستیکی به رنگ روشن استفاده کنید و گلدان را در مکانی بگذارید که تا جایی که امکان دارد نور به بدنه گلدان نتابد و شاخسار گیاه از آن بهره مند شوند.
عمق کاشت و زمان کاشت: بهترین راه برای تخمین عمق مناسب کاشت توجه به اندازه بذر سبزیجات است. بذرها را در سطح خاک بریزید و سپس دو یا سه برابر قطر آنان بر روی آنان پوششی از خاک گلدان بریزید. عمیق کاشتن و یا سطحی کاشتن بذرها از جمله دلایل عدم جوانه زنی مناسب آنان است. زمان کاشت سبزیجات با توجه به اینکه آنان در گلدان کاشته می شوند و امکان جابجایی آنان به درون محیط خانه در صورت نامساعد بودن هوا وجود دارد، بنابراین با توجه به شرایط محیطی می توان در هر زمان از سال نسبت به کاشت آنان اقدام کرد اما فراموش نکنید که دما و نور از جمله مسائلی است که در صورت مناسب بودن آنان سبزی ها رشد خوبی خواهند داشت.
چگونه گلدان را از خاک پر کنیم؟
بهتر است که مخلوط خاکی را کمی مرطوب کرده و بعد آنرا استفاده کنید. زهکش گلدان مسئله مهم دیگری است که باید به آن توجه کرد. بنابراین قبل از ریختن خاک در گلدان ابتدا از وجود منافذ کف گلدان مطمئن شوید و قبل از خاکریزی، چند تکه سفال شکسته و یا سنگریزه به قطر 2-1 سانتیمتر در کف گلدان قرار دهید. انجام این کارها مانع از مسدود شدن منافذ کف گلدان توسط خاک و عدم خروج زه آب (آب اضافی حاصل از آبیاری) خواهد شد. بعد از ریختن مخلوط خاکی در درون گلدان توجه داشته باشید که بین سطح خاک و لبه گلدان در حدود 3-2 سانتیمتر فاصله باشد به بیان دیگر گلدان را تا لبه پر  از خاک نکنید زیرا این مسئله  در آینده آبیاری گیاهان را با مشکل مواجه می‌کند و آب  قبل از فرو رفتن در بستر خاک ، ممکن است  به همراه مقداری از خاک از حاشیه و لبه های گلدان به بیرون سرآزیر شوند و گیاهان به خوبی آبیاری نشوند.
آفت و بیماری: معمولا سبزیجات گلدانی دچار آفت و یا بیماری جدی نمی شوند اما به هر حال مراقب فعالیت آفاتی همانند شته و کنه تار عنکبوتی و بیماریهای قارچی باشید. اگر شته یا کنه تار عنکبوتی مشاهده کردید یک قاشق چایخوری صابون مایع (مایع ظرفشویی استفاده نکنید) به 3.5 لیتر آب اضافه کرده و برگسار را با این آب اسپری کنید. سعی کنید از این آب به خاک گیاه ندهید و تنها برگسار را اسپری کنید.
هرس: هرس سبزیجات در واقع به معنی سرزنی آنان است زیرا اگر ساقه ها را کوتاه نکنید بعد از مدتی بلند و چوبی خواهند شد. بنابراین با بلند شدن ساقه ها آنان نصف طول آنان را کوتاه کنید تا رشد ساقه های جانبی تحرک شود و علاوه بر منظره بهتر، ساقه ها و برگهایی ترد و لطیف بدست آید.
اگرچه تمامی انواع سبزیجات را می‌توان در گلدان پرورش داد اما پرورش برخی از آنان متداولتر از دیگر انواع است و نتیجه بهتری از پرورش آنان عاید می‌شود. برای پرورش در گلدان باید سبزی هایی را انتخاب کرد که اصولا خیلی بلند نمی شوند به عنوان مثال شوید و رازیانه به علت بلند شدن شاخسار برای پرورش در گلدان مناسب نیستند.

ریحان

ریحانOcimum basilicum: گیاهی یکساله و بومی هندوستان است. ریحان  آفتاب دوست می باشد و خاکی غنی و تازه را نیاز دارد. معمولا 6 هفته بعد از کاشت بذرها، سیستم ریشه به خوبی در خاک مستقر شده است و گیاه می‌تواند دوره های بسیار کوتاهی از کم آبی را تحمل کند اما به طور کل برای رشد بهینه به آبیاری منظم نیاز دارد.نام این گیاه در انگلیسی Basil است.

نعناع

نعناMentha spicata: نعنا گیاهی چندساله است این گیاه رشد فراوانی دارد و توسط ساقه های زیرزمینی خود تکثیر می‌شود. نعناع را به تنهایی در گلدانی بکارید زیرا در صورت ترکیب آن با گیاهی دیگر و به دلیل رشد فراوان نعناع، گیاهان دیگر رشد خوبی نخواهند داشت و در واقع نعناع به آنان غالب خواهد شد. نعناع مکانهای نیمه آفتاب و همچنین خاکهایی را که نسبتا همیشه مرطوب هستند را تحمل کرده و رشد خوبی نشان می‌دهد.نام این گیاه در انگلیسی Mint است.

 

جعفریPetroselinum crispum: جعفری گیاهی دو ساله و بومی قسمتهای مرکزی نواحی مدیترانه است که در برابر خشکی خاک حساس می باشد بنابراین آبیاری آن باید منظم انجام شود اما در برابر سرمای هوا مقاوم است پس می‌توان با فرارسیدن فصل پاییز بیش از دیگر سبزیها گلدان آنرا در فضای بیرون خانه نگهداری کرد. بذر این گیاه به کندی جوانه می زند و حدود شش هفته طول می‌کشد. جعفری مقادیر قابل توجهی ویتامین آ و ث دارد و به دلیل داشتن مواد معطر در دادن عطر به غذاها از آن استفاده می‌شود. نام این گیاه در انگلیسی Parsley است.

 

گشنیزCoriandrum sativum: گیاهی یکساله و بومی نواحی جبوبی اروپا و شمالی آفریقا تا جنوب شرقی آسیا است. گشنیز از نظر ظاهری شبیه جعفری است اما کمتر از آن سرمای هوا را تحمل می کند. از نامهای انگلیسی گشنیز می‌توان به cilantro,Chinese parsley وdhania اشاره کرد.

شاهیlepidium sativum: شاهی گیاهی یکساله است و بسیار سریع رشد می کند به نحوی که تنها 3-2 روز بعد از کاشته شدن، بذرها سبز می کنند و از دو هفته بعد می توان آنان را مصرف کرد. البته اگر شاخسار این گیاه چیده نشود می تواند  به طول 60 سانتیمتر نیز برسد و گلهایی ریز به رنگ سفید مایل به صورتی تولید کند.معمولا شاهی یکبار چیده می شود و سپس مجدد به دلیل رشد سریع بذرها آنرا مجددا می کارند. اما می توان گذاشت تا بوته ها بزرگتر شوند و به تدریج از برگهای آن استفاده کرد. از نامهای انگلیسی این گیاه می توان به mustard and cress,garden pepper cress, pepper grass,peperwort,poor person's pepper  اشاره کرد. گفته می شود که مصرف این گیاه برای برخی از مشکلات کبدی مفید است.

 

تره Allium ampeloprasum ssp.persicum : تره از دیگر سبزیهایی است که می توان آنرا در گلدان نیز پرورش داد و به شکل تازه خوری و سبزی خوردن آن را مصرف کرد. تره گیاهی دو ساله است برگهای این گیاه به شکل نوارهایی سبز و بلند هستند که در ابتدا بسیار باریک هستند اما معمولا و با چند بار چیدن آنان، به تدریج به عرض آنان افزوده می شود.

 

موافقین ۰ مخالفین ۰ ۹۲/۰۸/۰۱
فلان الملک

سبزیجات

نظرات  (۱)

۲۳ شهریور ۹۴ ، ۱۶:۵۷ زهره آشناگهر
سلام من باغچه کوچکی دارم همه نوع درختی دارم خوب هم هستند ولی نتوانستم سبزیجات یا صیفی حات _سیفی) بکارم اگر میشه من را راهنمایی کنید

ارسال نظر

ارسال نظر آزاد است، اما اگر قبلا در بیان ثبت نام کرده اید می توانید ابتدا وارد شوید.
شما میتوانید از این تگهای html استفاده کنید:
<b> یا <strong>، <em> یا <i>، <u>، <strike> یا <s>، <sup>، <sub>، <blockquote>، <code>، <pre>، <hr>، <br>، <p>، <a href="" title="">، <span style="">، <div align="">