خورشید عالم تاب

شامم سیه تر است زگیسوی دلکشت خورشید من برآی که وقت دمیدن است

خورشید عالم تاب

شامم سیه تر است زگیسوی دلکشت خورشید من برآی که وقت دمیدن است

دو ... دو ... مَشکِ دو

سه شنبه, ۴ تیر ۱۳۹۲، ۰۳:۲۱ ق.ظ

یکی از شعر هایی که دزفولی ها برای بچه های خود می خوانند شعر " دو دو مشک دو" (1) است. این شعر که محتوای جالبی دارد خوانده می شود برای کودکان زیر یک سال. شاید هم تا دو سال جواب بدهد. یک نوع شعر حرکتی است. یادم می آید بچه های بزرگتر فامیل بچه های چند ماهه را روی پاهایشان می گذاشتند و درحالی که به بچه یک نوع سواری حرکتی می دادند این شعر را برایش می خواندند:

دو .... دو ....
مَشکِ دو ...
کره وَنی مِ نونِش ... (2)

خَوره .... خُفتَه .... (3)

گپِ بُوَه .... ورسَه ... (4)

 

این شعر آهنگین دل هر بچه کوچکی را می برد. چون هم شعر است و هم محتوا دارد و هم بازی دارد. بازی مشک ...

"دو" همان دوغ است. فقط به زبان محلی حرف "غ" تلفظ نمی شود. صدایش "doo" می شود.

"مشک دو" همان مشک دوغ است. از نظر وزن و قافیه و عروض دقیقا با مصرع قبلی همخوانی دارد.
" کره وَنی مِ نونِش " یعنی کره را در نانش بگذاری. کره ای که ماحصل زحمت و تلاش مادر خانواده است. کره ای که از دوغ بر اثر زدن مشک گرفته شده باشد.

" خَورَه .... خُفتَه ...." یعنی بخوره  و بخوابه یعنی جریان و پویایی زندگی. یعنی سلامتی. یعنی همه چیز روی روال.

"گپِ بُوَه .... ورسَه ..." بچه بعد از اینکه نان کره ای را میل کرد و بعد از اینکه خورد و خوابید آن وقت "گپ بوه " بزرگ میشه و بعد "ورسه" از خواب بیدار میشه.


پانوشت:
  1. این شعر را مادر برای بچه ها می خواند. درحالی که دارد مشک می زند. مشک می زند و برای بچه اش می خواند که این دوغ را که دارم با مشک می زنم کره اش را می گذارم لای نان تا بچه ام بخورد و بخوابد و بزرگ شود و از خواب بیدار شود. آخر سر هم قرار است این بچه در خانواده گوشه ای از بار زندگی را به دوش بکشد.
  2. kara vani me noonesh
  3. khovara    khofta  تلفظ این دو کلمه شاید برای غیر محلی ها و دیگر ایرانی های عزیز اندکی سخت باشه. ولی این دو کلمه از  مصدر خوردن و خفتن می باشند.
  4. gape boova   versa . گپ  (gap)  همان بزرگ است. در گویش دزفولی به چیزهای بزرگ می گویند گپ. مثلا این چوب گپ است. ورسه (versa) هم به معنای بلند شدن، یا از جا برخواستن است. ترکیبش از دو بخش (ور + ایستادن) یا به عبارتی (بر + ایستادن) تشکیل شده است. که در زبان محلی ورایستادن به طور خلاصه می شود ورسه . مصدرش در گویش دزفولی می شود ورسیدن. ورسه یعنی او (شخص غایب) از جایش بلند بشود.
  5. الغرض ... این روزها که دخترم تازه یاد گرفته است بنشیند دست هایش را می گیرم و به صورت گهواره ای عقب و جلو می کنم و برایش این شعر را می خوانم. به آخر شعر هم که می رسم، آنجایی که محتوای شعر اشاره به برخواستن دارد دست هایش را به سمت بالا می کشم خودش هم تلاش می کند و از جایش بلند می شود. در طول شعر خواندن فاطمه دائما به من و به لب هایم نگاه می کند و لبخندی آرام و ملیح روی لبانش شکل می گیرد. خدایا شکرت که نعمت هایت فراوان و نا تمام است.
موافقین ۲ مخالفین ۰ ۹۲/۰۴/۰۴
فلان الملک

نظرات  (۴)

۰۹ تیر ۹۲ ، ۰۰:۴۲ امین زارع
آقا الان دیگه دوره زمونه عوض شده... کسی این چیزا رو نمیخونه.
الان دیگه باید بگی: اردک تک تک، لک لک اردک، جفتک اردک، اردک جفتک(آهنگ جفتک اردک با صدای عموپورنگ)

راستی برای دخترتون هم آرزوی سلامتی میکنم. خدا براتون حفظش کنه
خوب بود اما کاش یه صوت یهم از خودتو بذارید ما یه بار بشنویم!!پیشنهاد خوبی صداتونو ضبط کنید هم میمونه واسه بعدها هم واسه ما که اشنایی نداریم خوبه
پاسخ:
اتفاقا توی فکرم بود. سر فرصت حتما این کار رو می کنم.
جالبه
منطقه ما همین شعر رو جور دیگه ای می خونن
مشکه دوغه کرا کن..
پاسخ:
کاشکی همه شعر رو برامون می نوشتین
خوب اینکه لری هست پ نوشتی دزفولی! مگه زبون دزفولیا فارسیه؟

ارسال نظر

ارسال نظر آزاد است، اما اگر قبلا در بیان ثبت نام کرده اید می توانید ابتدا وارد شوید.
شما میتوانید از این تگهای html استفاده کنید:
<b> یا <strong>، <em> یا <i>، <u>، <strike> یا <s>، <sup>، <sub>، <blockquote>، <code>، <pre>، <hr>، <br>، <p>، <a href="" title="">، <span style="">، <div align="">