خورشید عالم تاب

همانطور که می دانیم تورم دلایل مختلفی دارد همانند افزایش دستمزد ها، چاپ بی رویه اسکناس، وضع مالیات، افزایش هزینه های تولید، دریافت وام های بین المللی و نرخ سود بانکی.

اما به عقیده بنده همه دلایل از یک دلیل اصلی نشئت می گیرد و آن نرخ سود بانکی یا رباست. تمام افزایش قیمت ها ناشی از رباست. وقتی شما یک وام از بانک می گیرد بسته به نحوه بازپرداخت آن در طی سال های متمادی مبلغ زیادتر از اصل وام به بانک بازپس می دهید که در شرع اسلام هر فرمولی را که به آن نسبت بدهیم توجه ناپذیر و حرام است.

در حقیقت این ربا یا سودهای بانکی است که باعث افزایش قیمت تمام شده محصولات و پس از آن افزایش نرخ دستمزد و سپس کاهش درآمدهای دولت که منجر به چاپ اسکناس و وضع مالیات بیشتر می شود. این سود بانکی [ربا] است که ام الفساد تورم است.

سودهای بانکی قیمت های تولید را بالا می برند. وقتی مردم نمی توانند خودشان را با رشد قیمت ها تنظیم کنند نرخ دستمزدشان را بالا می برند. افزایش نرخ دستمزد ها باعث تقاضای کمتر می شود. کاهش تقاضا منجر به کاهش خرید و فروش و در نهایت رکود می شود. کاهش فعالیت مردم باعث کاهش درآمدهای دولت می شود که دولت ناگزیر از افزایش مالیات است. به همین ترتیب دولت ها برای اینکه بتوانند جامعه را از رکود خارج کنند ناگزیر از تزریق نقدینگی از منبع وام های کلان بین المللی هستند.

متاسفانه باید گفت افزایش نرخ سود بانکی دولت ها را در یک دور [چرخه] باطل تورم می اندازد که خارج شدن از آن به سختی امکان پذیر است.

بر این اساس اگر ما بخواهیم تورم را مهار کنیم باید ابتدا از کاهش نرخ سود تسهیلات بانکی آغاز کنیم. اما متاسفانه در ایران اوضاع به قدری پیچیده شده است که کلید این در نیز خراب است. چراکه کاهش سود بانکی منجر به خارج کردن سرمایه های خفته از بانک ها توسط مردم و سرمایه داران می شود. که این خود به نوعی تزریق نقدینگی به بازار محسوب می شود. و همانطور که در بالا گفتیم تزریق نقدینگی به بازار یکی از دلایل تورم است.

اما به عقیده بنده سرازیر شدن سرمایه های ثروتمندان از بانک ها به بازار تا یک نقطه معین منجر به افزایش تورم می شود. چراکه سرمایه ها محدود است بر همین اساس تورم ناشی از این نیز یک حباب کاذب خواهد بود. که پس از اینکه سرمایه ها وارد بازار کار شد نرخ رشد تورم پس از گذراندن از دوره حبابی به حالت اول باز خواهد گشت.

البته نباید فراموش کرد که دولت با ابزارهایی که دراختیار دارد می تواند مانع از شکل گیری حباب کاذب قیمت ها شود. لکن این موضوع نیاز به کارشناسی دقیق و جامع دارد تا با ابزار کنترلی ما بتوانیم از شکل گیری حباب کاذب قیمت ها جلوگیری کنیم.

چه زیبا حضرت علی در نامه ای به مالک اشتر در خصوص چگونگی دریافت مالیات از مردم سفارش می کند که:

امر مالیات را به گونه ای تحت نظر بگیر که حال پرداخت کنندگان آن را اصلاح نماید(237) زیرا اصلاح حال دیگر مردم دراصلاح مالیات وپرداخت کنندگان آن است (238) و برای دیگر مردم مصلحتی نیست جز با اصلاح حالت پرداخت کنندگان مالیات (239) زیرا همه مردم تحت کفایت مالیات وپرداخت کنندگان آن می باشند( 240) مالکا، نظرات درآباد کردن زمین بیشتر ورساتر از توجه به گرفتن مالیات باشد( 241) زیرا مالیات بدون آبادی قابل دریافت نیست( 242) وهرکس بدون آباد کردن زمین مالیات مطالبه کند( 243) وشهرها را خراب و بندگان خدارا به هلاکت رسانده وروزگار زمامداری اوبه طول نمی انجامد مگر اندکی (244) اگر پرداخت کنندگان مالیات ازسنگینی آن ویا از آفتی شکایت داشتند(245)، ویا اگر از قطع شدن آب( 246) یا کمی باران( 247) یا عروض دگرگونی برزمین زراعت به سبب غرق شدن درسیل(248) یا ازاخلالی که بی آبی به آن زمین وارد آورده باشد(249) دراین مواقع باید به قدری از مالیات تخفیف بدهی که امید اصلاح شدن امر آنان را داشته باشی(250) وهرگز آن تخفیفی که برای اصلاح وضع آنان انجام دادی برتو سنگین نیاید (251) زیرا این نوعی ذخیره است که نفع آن درآباد کردن شهرهایت وزینت بخشیدن زمامداریت به تو خواهد برگشت(252) به اضافه اینکه ستایش نیکوی آنان رابه تو جلب نموده، (253) وبه اجرای عدالت درمیانشان مسرور خواهی گشت( 254) ودربرابر ذخیره نیکوئی که ازآسایش دادن به آنان اندوخته ای از قدرت اضافی آنان بهره مند خواهی گشت(255)] همچنین[ از اطمینانی که به سبب دادگری ومحبت و مداراباآنان برای تو دارند برخوردار خواهی بود(256) پس چه بسا حوادثی که پیش آید اگر پس از آن همه عدل ومحبت ومدارا به آنان رجوع کنی وازآنان کمک بخواهی با کمال دلخوشی آن حوادث را تحمل نموده وترا یاری خواهند نمود(257) زیرا آبادی نعمتی است که هرباری به دوشش بنهی آن را خواهد کشید(258) وجز این نیست که ویرانی زمین ناشی از هلاکت مردم آن است(259) وسبب فلاکت مردم روی آوردن کارگزاران به مال اندوزی (260) وبدگمانی (ناامیدی) ازدوام حکومتشان (261) وعبرت نگرفتن از حوادث روزگار وجریانات اجتماعی و سیاسی اقوام وملل گذشته(262).

پانوشت:

1. منبع سخنان حضرت علی (ع): دائره المعارف اسلامی طهور.